/kalakaumudi/media/agency_attachments/zz0aZgq8g5bK7UEc9Bb2.png)
കാർത്തിക മാസത്തിൽ കൃഷ്ണപക്ഷത്തിന്റെ പതിനൊന്നാം ദിവസം രാമ ഏകാദശി വരുന്നു. ദീപാവലി ഉത്സവത്തിന് നാല് ദിവസം മുമ്പാണ് രാമ ഏകാദശി ആചരിക്കുന്നത്. ഇതിനെ 'രംഭ ഏകാദശി' അല്ലെങ്കിൽ 'കാർത്തിക കൃഷ്ണ ഏകാദശി' എന്നും വിളിക്കുന്നു.
രാമ ഏകാദശിയുടെ പ്രാധാന്യം
ഹിന്ദു മതഗ്രന്ഥമായ 'ബ്രഹ്മ-വൈവർത്ത പുരാണം' അനുസരിച്ച്, രാമ ഏകാദശി ആചരിക്കുന്നവൻ എല്ലാ പാപങ്ങളിൽ നിന്നും മോചിതനാകുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.രാമ ഏകാദശിയുടെ മഹത്വം കേൾക്കുന്ന ഒരാൾ രക്ഷ പ്രാപിക്കുകയും വിഷ്ണുവിന്റെ പരമമായ വാസസ്ഥലത്ത് എത്തിച്ചേരുകയും ചെയ്യും. 100 രാജസൂയ യാഗം അല്ലെങ്കിൽ 1000 അശ്വമേധ യജ്ഞം നടത്തുന്നതിനേക്കാൾ കൂടുതലാണ് രാമ ഏകാദശി ആചരിക്കുന്നതിന്റെ പ്രയോജനങ്ങൾ. വിഷ്ണുവിനെ ഭക്തിയോടെ ആരാധിക്കുന്നതിലൂടെ വ്യക്തി എല്ലാ പ്രതിബന്ധങ്ങളെയും മറികടന്ന് അപാരമായ വിജയം കൈവരിക്കും.
ലക്ഷ്മി ദേവിയുടെ മറ്റൊരു പേരാണ് 'രാമ'. അതിനാൽ, അഭിവൃദ്ധി, ആരോഗ്യം, സന്തോഷം എന്നിവയുടെ അനുഗ്രഹം തേടാൻ ഭക്തർ വിഷ്ണുവിനൊപ്പം ലക്ഷ്മി ദേവിയോട് പ്രാർത്ഥിക്കുന്നു..
രാമ ഏകാദശി ഐതിഹ്യം
പുരാതന കാലത്ത് മുജുകുന്ദൻ എന്ന രാജാവുണ്ടായിരുന്നു. അദ്ദേഹം വളരെ മാന്യനും ദയയും വിശുദ്ധനുമായിരുന്നു. ഏകാദശികളുടെ വ്രതത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന് വലിയ വിശ്വാസമുണ്ടായിരുന്നു. ഓരോ ഏകാദശിക്കും വേണ്ടി അദ്ദേഹം ഉപവസിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു, തന്റെ രാജ്യത്തിലെ ജനങ്ങളിലും ഇതേ നിയമം പ്രയോഗിച്ചിരുന്നു.അദ്ദേഹത്തിന് ചന്ദ്രഭാഗ എന്നൊരു മകളുണ്ടായിരുന്നു, അവർക്ക് രാമ ഏകാദശി വ്രതത്തിലും വലിയ വിശ്വാസമുണ്ടായിരുന്നു. ചന്ദ്രസേന രാജാവിന്റെ മകൻ ശോഭനെ വിവാഹം കഴിച്ചു. ഏകാദശി വന്നപ്പോൾ ശോഭൻ മറ്റുള്ളവരെപ്പോലെ നോമ്പ് നിർവഹിച്ചു. എന്നാൽ ബലഹീനതയും വിശപ്പും കാരണം അദ്ദേഹം അകാലമരണം മരിച്ചു. ഇത് ചന്ദ്രഭാഗയെയും രാജാവിനെയും രാജ്ഞിയെയും നിരാശപ്പെടുത്തി. മറുവശത്ത്, ശോഭൻ നോമ്പുകാലത്തിന്റെ സ്വാധീനത്തിൽ നിന്ന് മന്ദരചൽ പർവതത്തിലെ ദേവ-നഗരിയിലേക്ക് പോയി, അവിടെ അദ്ദേഹത്തെ നിംപുകൾ (അപ്‌സരേ) സേവിച്ചു.
ഒരു ദിവസം മുജുമുകുന്ദൻ രാജാവ് മന്ദരചൽ പർവതത്തിൽ എത്തി അവിടെ മരുമകനെ കണ്ടു. വീട്ടിൽ വന്ന് മകളോട് എല്ലാം പറഞ്ഞു. ഇതുകേട്ട അവൾ ഭർത്താവിന്റെ അടുത്തേക്ക് പോയി. അവിടെ ഇരുവരും സന്തോഷത്തോടെ ജീവിച്ചു.
വ്രതം
വ്രതാനാമപി സര്‍വ്വേഷാം, മുഖ്യമേകാദശിവ്രതം
അതായത്‌ എല്ലാ വ്രതങ്ങളിലും വച്ച്‌ മുഖ്യമായത്‌ ഏകാദശിവ്രതം എന്നാണ് പ്രമാണം... .. ചാന്ദ്ര മാസ-കാലഗണയയിലെ പക്ഷങ്ങളിലെ പതിനൊന്നാമത്തെ തിഥിയാണ് ഏകാദശി. അമാവസിക്കും പൗർണ്ണമിക്കും ശേഷം പതിനൊന്നാമത്തെ തിഥിയായിട്ടാണ് ഏകാദശി വരുന്നത്. ഏതു പക്ഷത്തിൽ വരുന്നു എന്നതനുസരിച്ച്, ശുക്ലപക്ഷ ഏകാദശി എന്നും കൃഷ്ണപക്ഷ ഏകാദശി എന്നും രണ്ടു ഏകാദശികൾ ഒരു ചാന്ദ്ര മാസത്തിൽ വരുന്നു. ഒരു വർഷത്തിൽ സാധാരണ 24 ഏകാദശികൾ ഉണ്ടാകും, 25 എണ്ണവും ആകാം.
ഹൈന്ദവ വിശ്വാസങ്ങളിൽ ഏകാദശി പ്രധാനമായ ദിവസമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഈ ദിനത്തോടനുബന്ധിച്ചു ഒരനുഷ്ഠാനമാണ് ഏകാദശി വൃതം. മഹാഭാരതത്തിലെ ഭഗവദ്ഗീത അർജ്ജുനന് കൃഷ്ണൻ ഉപദേശിച്ചത് ഏകാദശിയിലാണെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു.
സൂര്യോദയത്തിന് ദശമി ബന്ധമുള്ള ഏകാദശിയ്ക്ക് ഭൂരിപക്ഷ ഏകാദശി എന്നും ദ്വാദശി ബന്ധമുള്ള ഏകാദശിയ്ക്ക് ആനന്ദപക്ഷം എന്നും പറയുന്നു. ഏകാദശിയുടെ അവസാനത്തെ 15 നാഴികയും ദ്വാദശിയുടെ ആദ്യത്തെ 15 നാഴികയും കൂടിയതിന് ഹരിവാസരം എന്നും പറയുന്നു. ഇഹലോകസുഖവും പരലോകസുഖവും ഫലം.ദശമിയും ദ്വാദശിയും ഒരിക്കലൂണ്. ഏകാദശിനാൾ പൂർണ്ണ ഉപവാസം അനുഷ്ടിക്കണം. ഭജന, സത്സംഗം, പുണ്യക്ഷേത്രദർശനം ഇവ നടത്തി ദ്വാദശിനാൾ പാരണ കഴിച്ചു വ്രതം അവസാനിപ്പിക്കണം. വെളുത്തപക്ഷം ഏകാദശിയാണു ഉത്തമം. എല്ലാ നിലയിലുള്ളവർക്കും ഏകാദശി വ്രതാനുഷ്ഠാനാം പരമൗഷധമായി വിധിച്ചിട്ടുണ്ട്.
സംസാരാഖ്യമഹാഘോരദുഃഖിനാം സർവ്വദേഹിനാം
ഏകാദശ്യുപവാസോയം നിർമ്മിതം പരമൗഷധം.
ഏകാദശി, സർവ്വപാപങ്ങളിൽനിന്നും മോചനവും വൈകുണ്ഠപ്രാപ്തിയും ഫലം. ഈ ഏകാദശിവ്രതംകൊണ്ട് അപാരമായിരിക്കുന്ന പാപങ്ങള്‍ ദുരീകരിക്കും. നിർജല ഏകാദശി വ്യതം നോൽക്കുമ്പോൾ ജലം, ഫലങ്ങൾ, അന്നം (ഭക്ഷണം)എല്ലാം പൂർണ്ണമായി ഉപേക്ഷിച്ച് ഉപവാസം അനുഷ്ഠിക്കുകയാണെങ്കിൽ എല്ലാ കഷ്ടതകളും, കടങ്ങളും, പാപങ്ങളും തീരും. . ഏകാദശി വ്രതാനുഷ്ഠാനം ദശമി-ഏകാദശി-ദ്വാദശി എന്നീ മൂന്ന് ദിനങ്ങള്‍ ഏകാദശിവ്രതത്തിന് വളരെ പ്രാധാന്യമര്‍ഹിയ്ക്കുന്നു.
ദശമിനാളില്‍ ഒരുനേരം മാത്രം അരിയാഹാരം കഴിയ്ക്കാം. ഏകാദശിനാളില്‍ പൂര്‍ണ്ണമായി ഉപവസിക്കുന്നതാണ് ഉത്തമം. ജലപാനംപോലും പാടില്ല. അതിനുസാധിയ്ക്കാത്തവര്‍ക്ക് അരിഭക്ഷണം മാത്രം ഒഴിവാക്കി വ്രതമനുഷ്ഠിയ്ക്കാം. ഗോതമ്പ്, ചാമ, എന്നിവ കൊണ്ടുള്ള ലളിത വിഭവങ്ങളും പയര്‍ പുഴുക്ക്, പഴവര്‍ഗ്ഗങ്ങള്‍ എന്നിവയും ഭക്ഷിയ്ക്കാം. ഏകാദശിനാളില്‍ വിഷ്ണുക്ഷേത്രദര്‍ശനം നടത്തണം. പകലുറക്കവും പാടില്ല. ഈ മഹാപുണ്യദിനത്തില്‍ രാത്രിയും ഉറങ്ങാതെ വിഷ്ണുനാമമന്ത്രജപത്തോടെ കഴിയുന്നതും മൗനം ഭജിയ്ക്കുന്നതും വളരെ ഉത്തമം..
വ്രതസമാപ്തിയില്‍ തുളസീതീര്‍ത്ഥം സേവിച്ചശേഷം ഭക്ഷണം കഴിച്ച് വ്രതമവസാനിപ്പിക്കുന്ന ചടങ്ങാണ് പാരണ വീട്ടുക. ഈ സുദിനത്തില്‍ തുളസീതീര്‍ത്ഥമല്ലാതെ മറ്റൊന്നും. കഴിയ്ക്കാതെയിരിക്കുന്നവരുണ്ട്. അതിനുസാധിയ്ക്കാത്തവര്‍ക്ക് ഒരു നേരം മാത്രം അരിയാഹാരം കഴിയ്ക്കുകയുമാവാം. അഥവാ പൂർണ്ണ ഉപവാസം സാദ്ധ്യമല്ലെങ്കിൽ പഴവർഗ്ഗങ്ങൾ ഭക്ഷിച്ച് ഉപവസിക്കുക. ദിവസം മുഴുവൻ ഭക്ഷണം ഉപേക്ഷിക്കാൻ കഴിയാത്തവർ രാവിലെ കുളിച്ച് വിഷ്ണു വിഗ്രഹത്തിലോ ഫോട്ടോയിലോ 108 തുളസിയിലയെടുത്ത് വിഷ്ണു ഗായത്രി മന്ത്രം ചൊല്ലി ഓരോ തുളസിയില വീതം വിഷ്ണു പാദത്തിങ്കൽ അർപ്പിക്കുക.
ദ്വാദശി കഴിയുന്നതിനുമുന്‍പ് തുളസീതീര്‍ത്ഥം സേവിച്ച് പാരണവീട്ടണമെന്നാണ് മാനദണ്ഡം. ഏകാദശിയുടെ അവസാനത്തെ 15 നാഴികയും ദ്വാദശിയുടെ ആദ്യത്തെ 15 നാഴികയും ഒത്തുചേരുന്ന ഹരിവാസര മുഹൂര്‍ത്തത്തില്‍ ഒന്നുംതന്നെ ഭക്ഷിയ്ക്കാതിരിയ്ക്കുന്നത് അത്യുത്തമം. ഈ സമയത്ത് മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ മഹനീയ സാമീപ്യം വളരെ കൂടുതലായി ഭൂമിയില്‍ അനുഭവപ്പെടുമെന്നാണ് വിശ്വാസം. ഹരിവാസര സമയത്ത് നടത്തുന്ന മഹാവിഷ്ണു ഭജനം പരിപൂര്‍ണ്ണഫലസിദ്ധി നല്‍കുമെന്നാണ് ഐതിഹ്യം.... വിഷ്ണുഭഗവാൻെറ കൃപാകടാക്ഷം ലഭ്യമാകുന്നതിനു ഏവരും ഏകാദശി വൃതം അനുഷ്ഠിക്കുക. ഇതിലൂടെ ലക്ഷ്മീദേവിയുടെ കൃപാകടാക്ഷത്തിനും യോഗ്യരായി തീരുന്നു...